W ramach prowadzonego przez Lubelski Wydział Zamiejscowy Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej śledztwa dotyczącego tzw. „afery wizowej”, w dniach 4 i 7 kwietnia 2025 r. prokurator przedstawił zarzuty dwóm kolejnym podejrzanym: Marcinowi J. (byłemu dyrektorowi Departamentu Konsularnego MSZ) oraz Beacie B. (zastępcy dyrektora ww. Departamentu)

Prokurator zarzucił ww. podejrzanym, że w okresie od 7 lutego 2022 r. do 4 maja 2023 r. w Warszawie przekroczyli swoje uprawnienia poprzez wywieranie w sposób niezgodny z prawem nacisków na czynności w sprawach wizowych wykonywane przez konsulów oraz podejmowanie nieuzasadnionych interwencji dotyczących przyspieszenia procedur wizowych w zakresie cudzoziemców, a nadto poprzez naruszenie obowiązujących w MSZ procedur związanych z rejestracją i obiegiem dokumentów, czym działali na szkodę interesu publicznego, polegającego na prawidłowym funkcjonowaniu organów państwa, a także poprzez spowodowanie zagrożenia nielegalną migracją (art. 231 § 2 kk).

Przesłuchani w charakterze podejrzanych Marcin J. i Beata B. nie przyznali się do popełnienia zarzucanych przestępstw.
Marcin J. złożył obszerne wyjaśnienia na okoliczności wynikające z zarzutu. Beata B. skorzystała z prawa do odmowy składania wyjaśnień.

Prokurator zastosował wobec Marcina J. oraz Beaty B. środki zapobiegawcze w postaci poręczenia majątkowego w kwocie po 40.000 zł, a także zakazu kontaktowania się z osobami wskazanymi w postanowieniu.

Śledztwo w sprawie tzw. afery wizowej wszczęto 7 marca 2023 r. na podstawie materiałów nadesłanych z Centralnego Biura Antykorupcyjnego.

Śledztwo jest wielowątkowe i dotyczy między innymi:

pośredniczenia w uzyskaniu wiz uprawniających do przyjazdu na terytorium Polski oraz powoływania się na wpływy w Ministerstwie Spraw Zagranicznych i polskich placówkach dyplomatycznych,

przekroczenia uprawnień lub niedopełnienia obowiązków przez osoby zatrudnione w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w związku z działalnością podejrzanego Edgara K.,

przebiegu prac legislacyjnych związanych ze zmianami ustawy o cudzoziemcach, a następnie prowadzonych na podstawie tej ustawy prac dotyczących wydania lub projektowania rozporządzeń wykonawczych.

W oparciu o dotychczas zgromadzony materiał dowodowy, w tym zeznania kilkudziesięciu świadków, obszerną dokumentację i dane z elektronicznych nośników, zarzuty popełnienia łącznie 27 przestępstw przedstawiono 11 osobom:

3 funkcjonariuszom publicznym z MSZ: Piotrowi W., Marcinowi J. oraz Beacie B.,

8 osobom powołującym się na wpływy w MSZ (w tym Edgerowi K.) lub przekazującym korzyści majątkowe w zamian za pośrednictwo w uzyskiwaniu wiz dla cudzoziemców.

Edgarowi K. zarzuca się, że powoływał się na swoje wpływy w MSZ i podejmował się pośrednictwa w załatwieniu spraw, polegających przede wszystkim na przyspieszeniu wydawania wiz. Nadto, wykorzystując swoje faktyczne znajomości z wiceministrem MSZ Piotrem W., rzeczywiście wpływał na przebieg postępowań wizowych prowadzonych w placówkach konsularnych.

Piotrowi W. zarzucono przekroczenie uprawnień poprzez podejmowanie nieuzasadnionych interwencji dotyczących przyspieszenia procedur wizowych oraz naruszenie obowiązujących procedur związanych z rejestracją i obiegiem dokumentów.

W lutym 2025 r. do śledztwa dołączono materiały z czterech zawiadomień sejmowej komisji śledczej ds. tzw. afery wizowej oraz trzech zawiadomień NIK, których zakres częściowo pokrywa się z dotychczasowym przedmiotem śledztwa, a częściowo dotyczy nowych wątków.

Po dołączeniu powyższych zawiadomień śledztwo obejmie także okoliczności ubiegania się o kilka tysięcy kolejnych wiz.

prok. Przemysław Nowak
rzecznik prasowy
Prokuratury Krajowej