Sygn. akt SK 51/20, Warszawa, 8 października 2025 r.

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Andrzej Zielonacki – przewodniczący
Bartłomiej Sochański – sprawozdawca
Jakub Stelina
Rafał Wojciechowski
Jarosław Wyrembak,

po rozpoznaniu w trybie art. 92 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393), na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 października 2025 r., skargi konstytucyjnej spółek [...] o zbadanie zgodności:

1) art. 240 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. Nr 60, poz. 535, ze zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2016 r., w związku z art. 449 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. poz. 978, ze zm.) w zakresie, w jakim art. 240 pkt 2 i 3 ustawy – Prawo upadłościowe znajduje zastosowanie do postępowań, w których przed 1 stycznia 2016 r. wpłynął wniosek o ogłoszenie upadłości, w tym sytuacji, gdy strona zgłaszająca wierzytelność nie mogła powziąć informacji o dacie wpłynięcia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wskazuje rodzaju dokumentów, jakie wierzyciel winien przedstawić w formie dowodów oraz nie konkretyzuje sposobu dokonania przez wierzyciela określenia wierzytelności, z art. 77 ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i art. 2, a także art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 21 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji,

2) art. 240 pkt 2 i 3 ustawy – Prawo upadłościowe, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2016 r., w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do postępowań, w których przed 1 stycznia 2016 r. wpłynął wniosek o ogłoszenie upadłości, w tym sytuacji, gdy strona zgłaszająca wierzytelność nie mogła powziąć informacji o dacie wpłynięcia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wskazuje rodzaju dokumentów, jakie wierzyciel winien przedstawić w formie dowodów oraz nie konkretyzuje sposobu dokonania przez wierzyciela określenia wierzytelności, z art. 77 ust. 2 oraz art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i art. 2, a także art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 21 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji,

3) art. 242 ustawy – Prawo upadłościowe, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2016 r., w zakresie, w jakim nie przewiduje obowiązku wezwania wierzyciela reprezentowanego przez pełnomocnika procesowego, którym jest adwokat lub radca prawny, do uzupełnienia braków formalnych zgłoszenia wierzytelności przed dokonaniem jego zwrotu, z art. 77 ust. 2, art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i art. 2, a także art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 21 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji,

o r z e k a:

Art. 242 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2025 r. poz. 614, ze zm.), w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2016 r., w zakresie, w jakim przepis ten nie przewiduje obowiązku wezwania wierzyciela reprezentowanego przez pełnomocnika procesowego, którym jest adwokat lub radca prawny, do uzupełnienia braków formalnych zgłoszenia wierzytelności przed dokonaniem jego zwrotu, jest zgodny z art. 77 ust. 2 i art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Ponadto p o s t a n a w i a:

umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.

Orzeczenie zapadło większością głosów.

Andrzej Zielonacki (zdanie odrębne)
Bartłomiej Sochański
Jakub Stelina
Rafał Wojciechowski
Jarosław Wyrembak

Trybunał Konstytucyjny