Pan Marian pomógł córce przy budowie domu, finansując zakup części materiałów budowlanych

Wykonał także wiele prac przy wznoszeniu i wykańczaniu budynku (budowa trwała 3 lata). Szacuje, że 80% wartości domu to jego zasługa. W dodatku, działka na której powstał dom została wiele lat temu darowana przez niego córce.

Czytelnik uważa, że córka okazała rażącą niewdzięczność. Pan Marian zamierza cofnąć darowiznę. Powstaje jednak pytanie: czy nakłady poczynione przez niego na powstanie i wykończenie budynku mieszkalnego – to także darowizna? Jeśli tak, to czy powinna być zgłoszona w urzędzie skarbowym?

Postaramy się to wyjaśnić.

Aktualizacja: 28 sierpnia

Wydział Prasowy, Biuro Komunikacji i Promocji Ministerstwa Finansów:

Opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn (dalej „podatkiem SD”) podlega nabycie przez osoby fizyczne własności, m.in. rzeczy (np. materiałów budowlanych), w tym również tytułem darowizny. Zgodnie z Kodeksem cywilnym, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Nabycie tym tytułem majątku przez członków najbliższej rodziny jest zwolnione z podatku SD, pod warunkiem jego zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia jego otrzymania.

Jeżeli przedmiotem darowizny są pieniądze, dodatkowym warunkiem zwolnienia jest udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy lub przekazem pocztowym.

Nie podlega podatkowi SD oraz zgłoszeniu, nabycie majątku w kwocie wolnej od podatku (od 1 lipca 2023 r. do kwoty 36.120 zł od jednej osoby, z uwzględnieniem kumulacji wartości majątku nabytego od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok).

Poza zakresem podatku SD jest nieodpłatne nabycie usług, np. w postaci budowy domu lub jego wykończenia (zakres ustawy o PIT).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PIT: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednocześnie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 tej ustawy: Wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.

Oznacza to, że na gruncie przepisów ustawy PIT, nakłady ojca na budowę domu córki w postaci nieodpłatnej pracy przy budowie i wykończeniu domu należy traktować jako przychód podatkowy, z tym że zwolniony z opodatkowania. Przychody zwolnione z opodatkowania nie podlegają wykazaniu w rocznych zeznaniach podatkowych PIT.

Jan Wels

Ludwika Stas

foto: Pixabay