Rada Ministrów przyjęła 29 października br. przygotowany przez Ministra Edukacji projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

Najistotniejsze zmiany proponowane w projekcie ustawy

Zmiany dotyczące egzaminów (zmiany w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz przepisy przejściowe projektu)

przedłużenie na trzy kolejne lata szkolne tj. 2024/2025–2026/2027 braku wymogu uzyskania 30% punktów możliwych do uzyskania z jednego wybranego przedmiotu dodatkowego na egzaminie maturalnym. Zmiana w tym zakresie była postulowana również przez środowiska akademickie w tym Konferencję Rektorów Akademickich Szkół Polskich i Konferencję Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych;

wprowadzenie funkcji egzaminatora-weryfikatora (egzaminatora drugiego sprawdzania) i operatora pracowni informatycznej, jako osób biorących udział w przeprowadzaniu egzaminów zewnętrznych, w celu zapewnienia wysokiej jakości sprawdzania i oceniania prac egzaminacyjnych

wprowadzenie możliwości wniesienia na salę egzaminacyjną urządzenia telekomunikacyjnego wyposażonego w aplikację monitorującą stan zdrowia zdającego

wprowadzenie możliwości przeprowadzenia egzaminów zawodowych z wykorzystaniem elektronicznego systemu przeprowadzania egzaminów zawodowych, także w części praktycznej egzaminu zawodowego

uregulowanie w rozdziale 3c systemów teleinformatycznych wykorzystywanych do przeprowadzania egzaminów zewnętrznych, tj. System Informatyczny Obsługujący Egzaminy Ogólnokształcące (SIOEO) i System Informatyczny Obsługujący Egzaminy Zawodowe (SIOEZ)

Zmiany dotyczące programów nauczania (zmiana w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty)

wprowadzenie od 1 września 2025 r. wymogu oznaczenia w programie nauczania dopuszczonym do użytku w szkole treści nauczania wykraczających poza zakres ustalony w podstawie programowej.

W przypadku kiedy program wychowania przedszkolnego i programy nauczania do danych zajęć edukacyjnych obejmują treści nauczania wykraczające poza zakres treści nauczania ustalonych w odpowiedniej podstawie programowej – wymagane będzie wyraźne zaznaczenie tych treści w programie nauczania dopuszczonym do użytku szkolnego przez dyrektorów szkół. Celem tej zmiany jest zapewnienie, aby szkolne zestawy programów nauczania nie były przeładowane

Zmiany dotyczące podręczników

wprowadzenie obowiązku zapewnienia cyfrowych odzwierciedleń podręczników w postaci papierowej w przypadku wszystkich podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego. Wymóg dotyczący zapewnienia uczniom dostępu do cyfrowego odzwierciedlenia podręcznika papierowego powinien dotyczyć wszystkich podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego i ma na celu zapewnienie uczniom dostępu do zakupionego podręcznika w obu postaciach – papierowej i cyfrowej

Wzmocnienia roli badań edukacyjnych w polityce oświatowej

zmiany w ustawie o systemie oświaty i ustawie o systemie informacji oświatowej dotyczące badań edukacyjnych obejmują m.in. wprowadzenie obowiązku udziału przedszkoli, szkół i placówek w realizowanych na podstawie art. 94ba ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty krajowych i międzynarodowych badaniach edukacyjnych. Jednoczenie projekt przewiduje dobrowolność udziału dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym, uczniów, wychowanków i nauczycieli w tych badaniach.

Udział dzieci objętych wychowaniem przedszkolnym oraz niepełnoletnich uczniów i wychowanków w badaniach możliwy jest wyłącznie za zgodą ich rodziców lub opiekunów prawnych. Projekt umożliwia także Instytutowi Badań Edukacyjnych korzystanie z danych zgromadzonych w systemie informacji oświatowej, SIOEO i SIOEZ. Dzięki temu możliwe będzie skuteczniejsze realizowanie zadań zleconych Instytutowi Badań Edukacyjnych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Inne zaproponowane zmiany w ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe

zaproponowano uproszczenie i przyspieszenie procedury tworzenia i likwidacji oddziałów specjalnych w podmiotach leczniczych;

przewidziano możliwość dostępu do prowadzonej przez Ministra Edukacji Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej również przez inne podmioty, niż tylko szkoły i placówki, funkcjonujące w ramach systemu oświaty i go wspierające;

uregulowano nowy system teleinformatyczny (art. 44e) wspierający realizację przez szkoły i placówki zadań związanych z rozpoznawaniem potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów, planowaniem i realizacją działań mających na celu realizację tych potrzeb, a także oceną efektywności tych działań

zaproponowano zmianę organu wydającego zgodę na prowadzenie w szkole i placówce eksperymentu pedagogicznego z zakresu kształcenia ogólnego - organem wyrażającym zgodę na prowadzenie w szkole eksperymentu pedagogicznego z zakresu kształcenia ogólnego będzie kurator oświaty, który pełni bezpośredni nadzór pedagogiczny nad szkołami (aktualnie zgodę na prowadzenie eksperymentu pedagogicznego wydaje minister właściwy do spraw oświaty i wychowania na wniosek dyrektora szkoły, złożony za pośrednictwem kuratora oświaty, który dołącza swoją opinię). Zmiana ta będzie sprzyja decentralizacji procesu decyzyjnego i przyczyni się do skrócenia czasu rozpatrywania i wydawania decyzji w tym zakresie. Zmiana nie dotyczy szkół artystycznych oraz wydawania decyzji dotyczących kształcenia zawodowego

uproszczenie procedury wprowadzania zmian do podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz dodatkowych umiejętności zawodowych. Zaproponowaliśmy, aby zmiany w ww. podstawach programowych, które nie spowodują m.in. zmian w nazwie zawodu lub w nazwie kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie i tym samym zmiany klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego oraz zmiany w dodatkowych umiejętnościach zawodowych mogły następować po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego dla danego zawodu bez konieczności składania przez tego ministra wniosku.

zmianę sposobu określenia kwoty dofinansowania kosztów kształcenia młodocianych pracowników i zasad przyznawania tego dofinansowania. Proponuje się, aby pracodawca otrzymywał 75% kwoty dofinansowania za 36 miesięcy nauki zawodu u pracodawcy i przystąpienie młodocianego pracownika do egzaminu zawodowego lub czeladniczego, a także 25% kwoty dofinansowania za efekt tego kształcenia tj. za zdany egzamin

umożliwiono przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych dla uczniów przechodzących ze szkoły danego typu do innej szkoły tego samego typu.

Projekt ustawy zostanie w najbliższych dniach skierowany do dalszych prac w Parlamencie.

LS

Ministerstwo Edukacji Narodowej

foto: Pixabay