W czwartek 5 października 2017 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia uniewinnił trójkę działaczy Partii Zieloni, którzy zostali obwinieni o znieważenie Znaku Polski Walczącej. Do znieważenia miało dojść przez eksponowanie transparentu, na którym na końcu kotwicy namalowane zostały symbole płci. Wyrok jest nieprawomocny

 

Na prośbę HFPC obwinionych reprezentował pro bono adw. Artur Pietryka. Fundacja ponadto złożyła w sprawie opinię przyjaciela sądu.

 

Zarzuty po demonstracji

18 czerwca 2016 r. Małgorzata Tracz, Elżbieta Hołoweńko i Marcin Krawczyk – przewodnicząca oraz dwoje aktywistów partii Zieloni – uczestniczyli w demonstracji „Marsz Godności” poświęconej obronie praw kobiet. Komendant Rejonowy Policji Warszawa I skierował przeciwko działaczom wniosek o ukaranie, zarzucając im znieważenie Znaku Polski Walczącej (wykroczenie z art. 3 ust. 1 ustawy o ochronie Znaku Polski Walczącej) „poprzez publiczne eksponowanie transparentu, na którym widniał przerobiony Znak Polski Walczącej, w ten sposób, że u jego dolnych podstaw umieszczono symbole płci”. Na transparencie pod Znakiem znajduje się również napis „Nie-podległa”.

 

Wyrok Sądu

Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia uniewinnił troje obwinionych. W ustnym uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że ustawa zabrania znieważania Znaku Polski Walczącej, czyli pomniejszenia wartości tego symbolu, jego ośmieszenia czy przedstawienia w negatywnym świetle. Zachowanie obwinionych nie miało zdaniem sądu takiego charakteru – połączenie Znaku Polski Walczącej z symbolami płci nie spowodowało, że transparent miał wulgarną lub prześmiewczą wymowę.

 

Sąd wskazał również, nie można przypisać obwinionym zamiaru pomniejszenia wartości Znaku Polski Walczącej, gdyż byłoby to z ich punktu widzenia nieracjonalne. Obwinieni odwoływali się bowiem do znaku jako do symbolu walki, więc jego deprecjonowanie czy ośmieszanie oznaczałoby jednocześnie, że chcą pomniejszyć rangę swojego przekazu.

 

Jednocześnie sąd przyznał, że rozumie, iż pewne osoby lub środowiska mogą mieć zastrzeżenia do takiej modyfikacji Znaku Polski Walczącej. Sąd pokreślił jednak, że zakazane jest nie tyle przerabianie tego Znaku, ale jego znieważanie i tego rodzaju działania muszą być ocenianie indywidualnie.

 

Opinia HFPC

„Jesteśmy zadowoleni z dzisiejszego wyroku i zgadzamy się w argumentacją przedstawioną w jego ustnym uzasadnieniu – nie każda modyfikacja Znaku Polski Walczącej jest jego znieważaniem, ale tylko taka, która, przyjmując obraźliwą formę, wyraża pogardę dla tego symbolu” – mówi Konrad Siemaszko, prawnik HFPC.

 

„W naszej opinii przyjaciela sądu zwróciliśmy dodatkowo uwagę, że eksponowanie transparentu „Polka Nie-podległa” można uznać za sposób udziału w ważnej debacie publicznej, a zatem za rodzaj wypowiedzi, która podlega szczególnej ochronie. Nie należy także zapominać, że wolność słowa i swoboda zgromadzeń gwarantują nie tylko samą możliwość wyjścia na ulicę i zabrania głosu, ale chronią także swobodę wyboru formy wypowiedzi i demonstrowania” – dodaje Konrad Siemaszko.

Sygn. akt sprawy: XI W 1413/17.

 

 

 

HFPC