MISZMASZ TWOJA GAZETA

PORTAL DLA DŁUŻNIKÓW, WIERZYCIELI, KOMORNIKÓW, SĘDZIÓW I PRAWNIKÓW
Dziś jest:  piątek  29 marca 2024r.

PRZEGLĄD PRASY

  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar
  • Miszmasz - Czarny Piar

ARCHIWUM PRZEGLĄDU

Szanowny Panie Ministrze,

Jako społeczność aplikantów komorniczych i asesorów komorniczych Izby Komorniczej w Krakowie, w związku z zapowiadanymi przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmianami ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, po zapoznaniu się z oficjalnymi komunikatami Ministerstwa Sprawiedliwości,w szczególności w zakresie zasad odbywania aplikacji komorniczej, statusu aplikanta komorniczego w toku odbywanej aplikacji komorniczej, oraz zasad zatrudniania asesorów komorniczych i ich statusu, pragniemy wyrazić stanowisko w zakresie proponowanych zmian

 

Na wstępie wskazać trzeba, iż proponowane rozwiązania prawne, w naszej ocenie pozbawią aplikantów i asesorów komorniczych możliwości należytego przygotowania do wykonywania zawodu komornika sądowego a nawet uniemożliwią kontynuowanie nauki wybranego zawodu, w zakresie jej teoretycznego i praktycznego aspektu.

 

Przystępując do egzaminu konkursowego na aplikację komorniczą i decydując się na wybór zawodu, kierowaliśmy się zasadami określonymi w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (u.k.s.e.), które gwarantowały nam nie tylko praktyczne przygotowanie do wykonywania zawodu komornika sądowego, ale również stabilne zatrudnienie w kancelarii komorniczej w charakterze aplikanta komorniczego, a następnie w charakterze asesora komorniczego.

Proponowane rozwiązania przyjęte w projekcie nowej ustawy całkowicie pozbawią nas nabytych praw, a nadto spowodują, że staniemy się „zwykłymi” pracownikami, nie mającymi możliwości uzyskania umiejętności do późniejszego, samodzielnego wykonywania zawodu; co więcej – pracownikami, którzy obowiązani będą ponosić koszty związane z zatrudnieniem w charakterze aplikanta komorniczego (opłata za aplikację), nie uzyskując w zamian możliwości należytego kształcenia. Kuriozalne jest, że aplikant w toku praktycznej nauki zawodu w kancelarii komorniczej, nie będzie miał możliwości samodzielnego dokonywania określonych czynności, tak jak to jest obecnie zagwarantowana w art. 30 ust. 2 u.k.s.e.

 

Podkreślenia wymaga, że zasady odbywania aplikacji notarialnej, adwokackiej czy radcowskiej gwarantują aplikantom możliwość zdobywania praktycznych, a nie tylko teoretycznych, umiejętności niezbędnych do wykonywania zawodu. I tak, zgodnie z treścią art. 22a § 1 i 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2014 r., poz. 164) „notariusz może upoważnić aplikanta notarialnego objętego jego patronatem do wykonywania czynności notarialnych określonych w art. 79 pkt 2, 4, 7 i 8, jeżeli aplikant odbył co najmniej 2 lata i 6 miesięcy aplikacji oraz uzyskał pozytywny wynik z kolokwium, o którym mowa w art. 71 § 12. Upoważnienie jest udzielane w formie pisemnej na czas określony i wskazuje czynności notarialne, do wykonywania których aplikant został upoważniony”. Według zaś treści art. 77 ust. 1 i 5 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2015 r., poz. 615) „po sześciu miesiącach aplikacji adwokackiej aplikant adwokacki może zastępować adwokata przed sądami, organami ścigania, organami państwowymi, samorządowymi i innymi instytucjami, z wyjątkiem Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu.

 

Aplikant adwokacki może sporządzać i podpisywać pisma procesowe związane z występowaniem adwokata przed sądami, organami ścigania i organami państwowymi, samorządowymi i innymi instytucjami – z wyraźnego upoważnienia adwokata, z wyłączeniem apelacji, skargi kasacyjnej i skargi konstytucyjnej”. Analogiczne rozwiązania przyjęte są w art. 351 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 233).

 

W tym stanie całkowicie niezrozumiała jest propozycja odjęcia aplikantom komorniczym możliwości zastępowania komornika w dokonywaniu określonych czynności, a tym samym możliwości praktycznej nauki zawodu. Podkreślenia wymaga, że egzekucja jest tą dziedziną, w której w sposób wyjątkowy uwidacznia się konieczność umożliwienia osobom przygotowującym się do wykonywania zawodu samodzielnego dokonywania określonych czynności, co nie tylko pozwala na prawidłowe wykonywania czynności w przyszłości, ale też na ocenę przydatności określonej osoby do wykonywania zawodu, również pod względem psychofizycznym. Absurdem będzie sytuacja, w której po odbyciu aplikacji i okresie zatrudnienia w charakterze asesora, kandydat na komornika sądowego nie będzie potrafił samodzielnie przeprowadzać egzekucji, zaś pierwsze czynności egzekucyjne wykonywać będzie samodzielnie po powołaniu na stanowisko komornika.

 

Proponowane zmiany dotyczące statusu aplikanta i asesora komorniczego, zwłaszcza w zakresie ich uprawnień, jak również zmiany dotyczące zasad finansowania egzekucji, spowodują też, że wyrazić należy poważne zaniepokojenie co do możliwości kontynuowania rozpoczętej aplikacji. Nie ulega wątpliwości, że komornicy sądowi zmuszeni będą do redukcji zatrudnienia, a tym samym powstanie nie tylko problem z uzyskaniem zatrudnienia, ale i problem z patronatem dla aplikantów przyszłego II roku. J

uż w chwili obecnej aplikanci masowo zamierzają zawieszać swoje uprawnienia wynikające z odbywania aplikacji lub przechodzić na inne aplikacje. Aplikanci pozostaną w sytuacji bez wyjścia, nie będą mogą skończyć aplikacji, bo nie będą posiadać patrona. Asesorzy natomiast staną przed dylematem co dalej robić, założenie własnej kancelarii w wielu przypadkach nie będzie możliwe z uwagi na planowany zbyt niski poziom finansowania egzekucji.

 

Nieporozumieniem jest również wprowadzanie maksymalnego czasu trwania asesury komorniczej – od wielu lat młodzi ludzi decydowali się na wybór zawodu między innymi z powodu możliwości pozyskania trwałego i stabilnego zatrudnienia kancelarii komorniczej. Nie każdy chce podejmować ryzyko prowadzenia własnej kancelarii – już dzisiaj wiadomo, że wiąże się to z ogromnym ryzykiem, koniecznością poniesienia olbrzymich kosztów i brakiem perspektyw osiągania godziwego wynagrodzenia. Zmiany w zakresie finansowania egzekucji spowodują, że „przechodzenie na swoje” stanie się całkowicie nieopłacalne.

 

Projekt zaś zakłada, że po sześciu latach zatrudnienia u komornika w charakterze asesora (jeżeli po zmianach uda się w ogóle takowe pozyskać) stracimy pracę. Nie po to aplikanci podejmują się kształcenia, by pozyskać zatrudnienia na sześć lat. W innych zawodach prawniczych nie ma przeszkód, by po odbyciu aplikacji nadal pracować w kancelarii adwokackiej lub radcowskiej przez nieograniczony okres czasu i nie ma przepisów zmuszających młodych ludzi, by po zdaniu egzaminu musieli zakładać własne kancelarie. Pewnie znaczna część z nas chciałby w przyszłości otworzyć kancelarię , jednak prawo do wyboru miejsca pracy jako asesor winno być zachowane.

 

Przewidziane w projekcie liczne ograniczenia w zakresie uprawnień asesorów komorniczych sprawią, że człowiek który będzie zmuszony do otwarcia po 6 latach asesury własnej kancelarii komorniczej, w toku nauki zawodu nie będzie miał faktycznej, realnej możliwości nauczenia się zawodu. Asesor powinien czuć ciężar podejmowania decyzji i składania podpisu pod czynnościami egzekucyjnymi.

O wiele lepiej, kiedy robi to pod nadzorem komornika, który powinien przygotować go do wykonywania zawodu w sposób należyty i niebudzący kontrowersji. Ograniczenia działania przez asesora w terenie sprowadzają go do roli obserwatora, który ma prawo uczestniczyć, a zatem tylko przyglądać się podejmowanym czynnościom. Bycie obserwatorem bezpośrednich działań w obecności często niewspółpracującego dłużnika, bez praktyki postępowania w trudnych sytuacjach sprawi, że kolejne pokolenia komorników będą działać w terenie nieudolnie.

 

Zmiany ustawowe przewidujące w znacznym stopniu ograniczenie uprawnień asesora komorniczego oraz aplikanta komorniczego, w zasadzie ograniczające jego rolę do podejmowania czynności w niewielkim zakresie jedynie w kancelarii komorniczej, stanowią degradację tych zawodów na tle innych zawodów prawniczych oraz na tle osób wykonujących czynności egzekucyjne w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Wskazać należy, że przepis art.1a pkt. 9 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji stanowi, że poborcą skarbowym jest pracownik obsługujący organ egzekucyjny, uprawniony do dokonywania czynności egzekucyjnych w egzekucji obowiązku o charakterze pieniężnym, wobec powyższego jest on uprawniony przede wszystkim do pobierania od zobowiązanych środków pieniężnych, rozliczania się z należności, spisywanie protokołów o stanie majątku, dokonywania zabezpieczenia na majątku zobowiązanych, dokonywanie zajęć i zwózek ruchomości, przeprowadzanie licytacji i sprzedaży zajętych ruchomości.

 

Zgodnie z Rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej stawiane wymagania na to stanowisko to jedynie wykształcenie średnie.

 

Ponadto jak wynika z wymagań ogłaszanych w naborze na to stanowisko przez urzędy skarbowe to ponadto: znajomość przepisów z zakresu egzekucji administracyjne, ewentualnie prawo jazdy kat. B. zastanawiające jest zatem, dlaczego w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym przymus stosować mogą osoby nie posiadające nawet wykształcenia prawniczego, zaś aplikantów komorniczym i asesorów komorniczych, z założenia mającym dużo wyższe przygotowanie zawodowe, odmawia się prawa stosowania prawa w praktyce.

 

Porównując powyższe należy przeanalizować, czy założenia ustawowe dotyczące ograniczenia uprawnień aplikantom oraz asesorom nie są zbyt daleko idące w porównaniu do przyznanych uprawnień w podobnych zawodach, czy grupach zawodowych , na podobnych stanowiskach i czy w powyższym przypadku konstytucyjna zasada równości, która zakłada równe traktowanie podmiotów podobnych, wyodrębnionych w oparciu o wspólną im cechę istotną, nie została naruszona.

 

W naszej ocenie wykonywanie czynności terenowych tylko przez komorników doprowadzi do paraliżu egzekucji. Komornik nie będzie w stanie przeprowadzić samodzielnie wszystkich takich czynności. Przyjęty w projekcie model zakłada możliwość dokonywania przez asesorów ustaleń w terenie co do majątku dłużnika.


Niestety żaden komornik nie zdecyduje się na taki model postępowania, gdyż ryzyko usunięcia ruchomości spod egzekucji będzie zbyt duże. Zanim komornik ponownie przyjedzie na czynność zajęcia dłużnik może już sprzedać ruchomość. W związku z tym komornicy nie będą chcieli zatrudniać asesorów.

 

Aplikanci i asesorzy komorniczy mają więc prawo oczekiwać, że ich prawa zostaną zachowane, a proces kształcenie odbywać się będzie na zasadach obowiązujących, gdyż na takich zasadach podejmowane były decyzje o rozpoczęciu nauki zawodu. Wprowadzenie zmian w szkoleniu aplikantów może zostać zrealizowane bez naruszenia praw nabytych. Dokonując wyboru kształcenia w ramach aplikacji komorniczej uzyskaliśmy zagwarantowane przez ustawę prawo należytego przygotowania nas do wykonywania zawodu komornika, które to prawo ma zostać nam obecnie odjęte.

 

Brak jest jakichkolwiek podstaw, by jednostkowe przypadki błędów popełnionych przez asesorów komorniczych (rzadziej aplikantów) uzasadniały aż tak daleko idące zmiany i wprowadzanie odpowiedzialności zbiorowej wobec całego środowiska osób wykonujących swoje zadania rzetelnie, sumiennie i odpowiedzialnie.

 

Ze strony Pana Ministra chcielibyśmy dalej otrzymywać wsparcie tak jak miało to miejsce w przeszłości gdy zapoczątkował Pan proces szerokiego dostępu do zawodów prawniczych. Właśnie wtedy podejmowaliśmy życiowe decyzje o wyborze kierunków studiów. Mamy nadzieję, że także teraz nie zostaniemy bez pomocy, chcielibyśmy właściwie przygotować się do wykonywania zawodu i mieć możliwości praktycznego stosowania prawa.

 

W związku z powyższym zwracamy się z prośbą o rozważenie zgłoszonych zastrzeżeń i uwzględnienie ich w toku dalszego procesu legislacyjnego.

 

 

 

LS

Informacja prasowa: KRK

 

 

 

ARCHIWUM PRZEGLĄDU

 

miszmasz-menu-module

NA SKRÓTY