Rozmowa z prof. dr hab. Andrzejem Marciniakiem, kierownikiem Katedry Postępowania Cywilnego II na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
- Sąd Najwyższy nie zajmował się nigdy tematyką przejęcia nieruchomości przez współwłaściciela gospodarstwa rolnego (art. 958 i 984 kpc)? Dlaczego?
- Gdyż zapisy wspomnianych artykułów są czytelne i jasne. Nie było zapytań prawnych kierowanych przez sądy okręgowe.
- Na pierwszy rzut oka zapisy np. art. 958 kpc wydają się być bardzo ogólnikowe.
Nie jest np. jasno sprecyzowane, w jakiej części trzeba być współwłaścicielem aby przejąć nieruchomość wchodzącą w skład gospodarstwa rolnego?
- Ponieważ nie ma to znaczenia. Można być współwłaścicielem 1/100 części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa, jak również w 90%.
- Przepis nie wskazuje jednoznacznie, od kiedy trzeba być współwłaścicielem?
- Według mnie, jest to bardzo precyzyjnie określone. Nie można nim być później niż do trzeciego dnia przed licytacją, do kiedy to można zgłosić wniosek o przejęcie.
- Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiał
Jacek Sowiński
Za tydzień: rozmowa z profesorem na temat art. 799 kpc
Andrzej Marciniak (ur. 23 września 1952 r. w Wieluniu) - profesor zwyczajny na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, kierownik Katedry Postępowania Cywilnego II. Pracę na Wydziale rozpoczął w 1975 r. Aplikację sądową odbył w latach 1977 - 1979, w 1979 r. zdał egzamin sędziowski. Autor wielu publikacji z zakresu postępowania egzekucyjnego, między innymi: Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji - komentarz, Postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych.
art. 958
§ 1. Z chwilą obwieszczenia o licytacji nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego współwłaścicielowi tej nieruchomości, który nie jest dłużnikiem osobistym, przysługuje aż do trzeciego dnia przed licytacją prawo przejęcia nieruchomości na własność w cenie nie niższej od sumy oszacowania. Przy wniosku o przejęcie wnioskodawca powinien złożyć rękojmię, chyba że ustawa go od niej zwalnia.
§ 2. Jeżeli kilku współwłaścicieli zgłosi wniosek o przejęcie, pierwszeństwo przysługuje temu z nich, który prowadzi gospodarstwo rolne lub pracuje w nim. Jeżeli warunek ten spełnia kilku współwłaścicieli albo nie spełnia go żaden z nich, sąd przyzna pierwszeństwo temu współwłaścicielowi, który daje najlepszą gwarancję należytego prowadzenia gospodarstwa rolnego.
art. 982
§ 1. Jeżeli na licytacji nikt nie przystąpił do przetargu, a przedmiotem egzekucji jest nieruchomość rolna, współwłaściciel nieruchomości wystawionej na licytację i nie będący dłużnikiem osobistym, ma prawo przejęcia nieruchomości na własność w cenie nie niższej od trzech czwartych sumy oszacowania. Art. 958 § 2 stosuje się odpowiednio.
art. 984
§ 1. Jeżeli również na drugiej licytacji nikt nie przystąpi do przetargu, przejęcie nieruchomości na własność może nastąpić w cenie nie niższej od dwóch trzecich części sumy oszacowania, przy czym prawo przejęcia przysługuje wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu oraz współwłaścicielowi. Jeżeli przedmiotem egzekucji jest nieruchomość rolna, stosuje się art. 982 z wynikającą z niniejszego przepisu zmianą co do ceny przejęcia. W wypadku gdy osoby określone w art. 982 nie skorzystają z prawa przejęcia nieruchomości rolnej, prawo to przysługuje także wierzycielowi egzekwującemu i hipotecznemu.