Nieodebrane pismo ze skutkiem doręczenia?

Bankowcy z Banku BPH SA są przekonani, iż "Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu uznać należy za skuteczne z datą zwrotu korespondencji do nadawcy". Tak przynajmniej odpowiedzieli na skargę pani Janiny P. w Warszawy, która zarzuciła bankowi, iż nie otrzymała żadnego wypowiedzenia umowy kredytowej. BPH wezwał panią Janinę do spłaty całego zadłużenia obstając, iż skutecznie wypowiedział umowę. Bank powołuje się przy tym na zapis w umowie kredytowej (par. 19 pkt. 1), iż każde pismo wysłane przez bank a nieodebrane (lub zwrócone) przez kredytobiorcę uznaje za skutecznie doręczone.

Co ciekawe, warszawianka zarzuciła także bankowi, że nie było podstawy do wypowiedzenia umowy, gdyż bank w żadnym wypadku nie wykazał, iż zgodnie z zawartą umową kredytową było zagrożenie jej terminowej spłaty.

Klauzula niedozwolona

W piśmie do banku pani Janina zapowiedziała, iż jeśli bank wystawi BTE (bankowy tytuł egzekucyjny), to wystąpi z powództwem przeciwegzekucyjnym. Uważa, że nie może być uznane za skuteczne wypowiedzenie umowy kredytowej: nie doręczone jej. - Przedstawiony w piśmie banku zapis o "doręczeniu zastępczym" jest zapisem nie mającym mocy prawnej. Postanowienia o treści tożsamej wpisane są w rejestrze klauzul niedozwolonych - napisała bankowcom.

Warszawianka powołała się na decyzję Prezesa UOKiK ( RBG - 8/2010) w sprawie BOŚ, który w umowach kredytowych zawarł taką klauzulę:

W przypadku doręczania przesyłek listami poleconymi, pismo awizowane, a nie odebrane, wysłane do Kredytobiorcy na znany Bankowi adres jego miejsca zamieszkania albo podany Bankowi adres do korespondencji, traktowane jest jako doręczone.

Poniżej ta decyzja.

...Postanowienie o treści tożsamej jak powołane w punkcie III sentencji decyzji, zostało uznane za niedozwolone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 17.08.2006r., sygn. akt: XVII AmC 100/05, a następnie wpisane do rejestru niedozwolonych postanowień umownych w dniu 9.11.2006r. pod numerem 918, w sprawie z powództwa Prezesa UOKiK przeciwko Przedsiębiorstwu Budownictwa i Obrotu Towarowego „Fronton” Spółce z o.o. w Krakowie. Zapis ten brzmiał: „Zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy przez Fronton będzie wysłane listem poleconym na adres nabywcy, określony w umowie lub zawiadomieniu o zmianie adresu. Odmowa przyjęcia przez nabywcę lub dwukrotna adnotacja poczty „nie podjęto w terminie” (awizo) wywołuje skutki doręczenia. Skutki doręczenia wywołuje również doręczenie zastępcze, określone w art. 138 i art. 139 kodeksu postępowania cywilnego, tj. doręczenie pisma dorosłemu domownikowi, administracji domu sołtysowi lub dozorcy domu. Fronton pozostawia w aktach umowy pismo ze skutkiem doręczenia, jeśli nabywca nie zawiadomi Frontonu o zmianie adresu i nazwiska, a wysłane zawiadomienie wróci z adnotacją „adresat nieznany” lub temu podobną. Zawiadomienie stanowi integralną część umowy”.

W ocenie Sądu, takie postanowienie umowy, kształtuje sytuację konsumenta niekorzystnie w porównaniu z sytuacją przedsiębiorcy (pozwanego), który w ten sposób zastrzega dla siebie wyłączne prawo do decydowania o skuteczności doręczeń, a co za tym idzie skuteczności złożonego oświadczenia woli, w przypadku, gdy konsument nie odebrał listu poleconego zawierającego oświadczenie przedsiębiorcy (pozwanego) o wypowiedzeniu umowy, co stanowi niedozwolone postanowienie umowne w rozumieniu art. 3853 pkt 9 k.c. oraz 3851 k.c. Przedsiębiorca nakłada w ten sposób na konsumenta bardzo rygorystyczne skutki w zakresie odbierania korespondencji pozwanego, analogicznie jak przepisy k.p.c. w odniesieniu do korespondencji sądowej. Sąd podkreślił bowiem, iż adaptowania do obrotu gospodarczego zwłaszcza, gdy jedną ze stron umowy jest konsument oraz mając na uwadze treść art. 61 k.c., zgodnie z którym oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.

Podkreślić należy, iż instytucja doręczenia zastępczego nie jest gwarantem dojścia do konsumenta oświadczenia woli ww. sposób. Również dwukrotna adnotacja placówki pocztowej „nie podjęto w terminie” nie przesądza o tym, że konsument mógł zapoznać się z oświadczeniem woli przedsiębiorcy. Postanowienie takie może prowadzić do sytuacji, gdy konsument pozbawiony możliwości rzeczywistego zapoznania się z oświadczeniem woli swojego kontrahenta narażony będzie na jego negatywne skutki prawne. Takie stanowisko potwierdza również cel i kontekst zamieszczenia w rejestrze klauzuli znajdującej się pod pozycją 1681 w brzmieniu: Wszelka korespondencja wysłana przez Bank do Kredytobiorcy pocztą lub kurierem na ostatni podany przez niego adres do korespondencji (adres zameldowania, w przypadku, gdy Kredytobiorca nie podał adresu do korespondencji), będzie uważana za doręczoną.

Wobec powyższego skarżoną klauzulę należy uznać za tożsamą z wpisanymi do rejestru, albowiem spełniają one wymagane przepisami ustawy kryteria, tj. występuje tożsamość treści i celu (przewidują stosowanie wobec konsumenta instytucji tzw. doręczenia zastępczego), a także odnośnie klauzuli spod pozycji 1681, występuje tożsamość stosunków prawnych (obie klauzule stosowane są w sektorze usług bankowych)...

BPH to zagorzały twórca jeśli chodzi o klauzule niedozwolone. Poniżej linki do zakwestionowanych zapisów w umowach kredytowych tego banku oraz decyzji Prezesa UOKiK:

http://www.antyegzekucja.pl/rejestr-klauzul-niedozwolonych/5045-2060

http://www.antyegzekucja.pl/rejestr-klauzul-niedozwolonych/5032-2206

http://www.antyegzekucja.pl/rejestr-klauzul-niedozwolonych/4790-4687

http://www.antyegzekucja.pl/rejestr-klauzul-niedozwolonych/4771-5219

http://www.antyegzekucja.pl/rejestr-klauzul-niedozwolonych/4770-5220

http://www.antyegzekucja.pl/rejestr-klauzul-niedozwolonych/4742-5622

http://www.antyegzekucja.pl/miszmasz-artykuly/banki/4175-wazne-zgody-ukryte-w-wielostronicowych-umowach-kredytowych

Art. 61. § 1. Kodeksu Cywilnego

Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.

Więcej:  Rejestr klauzul niedozwolonych UOKiK (banki)

LINK WWW  www.antyegzekucja.pl/rejestr-klauzul-niedozwolonych

Jan Wels